piątek, 29 marca 2013

Co włożyć do święconki?

Jutro Wielka Sobota- dzień, w którym idziemy z koszyczkiem, potocznie zwanym święconką, do kościoła, aby kapłan poświęcił nasze pokarmy. Pokarmy, które następnego dnia postawimy na stole. Dziś wsadzamy do koszyczka wszystko, co nam się podoba. Nie myślimy ani o tradycji, ani o symbolach. tymczasem, to co powinno się tam znaleźć nie jest przypadkowe. Wszystko ma swoją symbolikę. Najlepiej chyba pisze o tym Roman Landowski w swej książce "Dawnych obyczajów rok cały":
"Dzisiaj w koszykach niesionych do poświęcenia znaleźć można niemal wszystko, byle było dużo i kolorowo. (...) Święconka to nie promocyjna paczka z pełnym asortymentem i nie musi być w niej wszystko. Warto pamiętać, że dobór potraw  w koszyku nigdy nie był przypadkowy. Od wieków każdy Boży dar symbolizował co innego, uznanego ludową, jak i chrześcijańską tradycję."
Święconka powinna zawierać siedem produktów, o których nie wolno zapomnieć.

  1. CHLEB
Chleb to pokarm podstawowy, to o niego modlimy się w Modlitwie Pańskiej. Ale w symbolice chrześcijańskiej, chleb to także Ciało Chrystusa. Dlatego to on jest najważniejszy w całej święconce. Często, nie bez uzasadnienia, przyjmuje formę Baranka Paschalnego, na pamiątkę wieczerzy Izraelitów w Egipcie (Wj 12,1-8.11-14)

2.  JAJKO
Kiedyś w Wielkim Poście nie jedzono jajek. Powracało na stoły Polaków w Wielkanoc, dlatego też stało się  symbolem odradzającego się życia. Nie tylko na swą specyfikę, że jako jedyne na całym świecie zawiera w sobie życie. Wraz z  jajkiem do domów wracała wiosenne nadzieja.


3. SÓL
Sól była kiedyś minerałem niezbędnym do życia. To ona konserwowała wszelkie pokarmy od zepsucia. Bez niej pokarm psuł się,  a ludzie nie mieli co jeść zimą. To ona nadawała życiu ludzkiemu smaku i chroniła ich od złych mocy. Nie bez przyczyny tak popularne są biblijne słowa o "soli ziemi".


4. WĘDLINA
Symbolizowała płodność i dostatek. Nie każdy bowiem mógł sobie pozwolić w ciągu roku na jedzenie mięsa. Wielkanoc jednak była tak wyjątkowym świętem, że warto było oszczędzić na ten dzień dobrą szynkę, lub potem kiełbasę domowej roboty.







5. SER
"Jest symbolem zawartej przyjaźni między człowiekiem a siłami przyrody, a przede wszystkim  stanowi gwarancję rozwoju stada zwierząt domowych."





6. CHRZAN- Jako przyprawa ostra i mocna, stanowił symbol siły, krzepy i witalności, a więc i zdrowia.

7. CIASTO
Drożdżowej baby nie mogło zabraknąć na wielkanocnym stole, dlatego też swoje miejsce miała też w koszyczku. Im piękniejsza baba, tym lepsza gospodyni. Jeśli baba się nie udała, pokazanie się publicznie w kościele z zakalcem, albo przypalonym wypiekiem było dla kobiety wielkim wstydem. Dlatego tez każda starała się, aby to jej ciasto było najpiękniejsze.



*Odsyła też do książki Romana Landowskiego "Dawnych obyczajów rok cały", w której można przeczytać mnóstwo ciekawostek o innych polskich świętach.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz